Chinese Karakters Lezen en Schrijven voor Beginners
“Dat is Chinees voor mij, ik begrijp er niks van.” Ha! Dat hoef je binnenkort misschien wel nooit meer te zeggen. Na het lezen van dit artikel kun je al heel wat Chinese karakters lezen en kun je zelfs al wat Chinees schrijven, en weet je precies hoe de Chinese schrijftaal in elkaar zit. Waar wacht je nog op? Pak pen en papier!
Hoeveel Chinese karakters zijn er?
Sommigen zeggen dat er in totaal wel 80.000 Chinese karakters zijn, anderen zeggen dat het er ongeveer 50.000 zijn. Gelukkig hoef jij er niet zoveel te leren. Het antwoord hierop is niet zo eenvoudig als je misschien denkt. Er zijn namelijk heel veel Chinese karakters die niet meer gebruikt worden en die niemand kent. Een gemiddeld Chinees woordenboek bevat ongeveer 20.000 karakters, de gemiddelde karakter kennis van goed opgeleide Chinees is ongeveer 8.000 karakters, en je hebt er maar ongeveer 2000 tot 3000 nodig om een krant te kunnen lezen.
Belangrijk:
Je hoeft maar 2000 tot 3000 Chinese karakters te kennen om een krant te kunnen lezen.
Karakters zijn een heel belangrijk deel van de Chinese cultuur en identiteit. Volgens de oude Chinezen stond je handschrift sterk in verband met je persoonlijke karakter. Ze geloofden dat je handschrift je smaak, temperament, karakter en zelfs je academische vaardigheden reflecteert. Heb je een mooi handschrift? Dan deugde jij zelf waarschijnlijk ook. Kun je niet zo mooi schrijven? Dan kun je maar beter goed opletten bij de lessen van Baozi TV. Bekijk hier een les!
De oude Chinezen geloofden dat je handschrift je smaak, temperament, karakter en zelfs je academische vaardigheden reflecteert.
Traditioneel vs Vereenvoudigd Chinees
Op het Chinese vasteland is de standaardtaal het Mandarijn, maar er zijn vele Chinese dialecten. De schrijftaal van deze dialecten komt sterk overeen met de schrijftaal van het Mandarijn. Bijna alle karakters worden dus hetzelfde geschreven, alleen anders uitgesproken.
Tot voor kort schreef iedereen in China in traditioneel Chinees, omdat dit tot 1950 de standaard schrijftaal was in China. Wegens het hoge aantal ongeletterden besloot de Chinese overheid dat de Chinese schrijftaal makkelijker moest worden en heeft daarom een groot deel van de karakters versimpeld. De vereenvoudiging betekent dat de basis van het karakter hetzelfde is gebleven, maar het bestaat nu uit minder streepjes. In Taiwan, Hong Kong en Macao schrijven ze nog wel in traditionele karakters.
Traditioneel: Karakter voor luisteren: 聽
Vereenvoudigd: Karakter voor luisteren: 听
Een karakter kan uit 1 tot 64 strepen bestaan. De traditionele Chinese karakters bestaan dus vaak uit meer strepen dan de vereenvoudigde karakters, maar zelfs een vereenvoudigt karakter kan behoorlijk ingewikkeld zijn. Kijk maar eens naar dit (vereenvoudigde) karakter voor de naam van een noedel gerecht uit Xi’an:
De geschiedenis van het Chinese schrift (Hanzi)
De eerste Chinese karakters die gevonden zijn dateren van ongeveer 1500 tot 1100 voor Christus. Deze zijn gevonden op botten van dieren of schilden van schildpadden die ook wel ‘orakelbotten’ worden genoemd. Deze werden gebruikt voor het orakelen (voorspellen) van de toekomst.
Deze oude karakters zagen er heel anders uit dan de karakters van nu. Het waren namelijk veel meer kleine tekeningetjes. Langzamerhand zijn deze karakters en de Chinese taal verder ontwikkeld tot het Klassiek Chinees en vervolgens tot het Modern Chinees.
Klassiek Chinees
Klassiek Chinees is dus het voorstadium van het Modern Chinees. Het is een geschreven (het wordt dus niet gesproken) literaire en formele taal die vooral werd gebruikt door de Chinese elite. Je kunt het dus wel een beetje vergelijken met het Latijn.
De stijl van klassiek Chinees is heel anders dan die van Modern Chinees. Het is namelijk een hele compacte en korte taal. Ze maakte een zin het liefst zo kort mogelijk, wat resulteerde in een gecompliceerde Chinese grammatica en karakters met meerdere mogelijke interpretaties.
Modern Chinees
Een Klassiek Chinese tekst kan wel twee keer zo kort zijn dan dezelfde tekst in het Modern Chinees. Het leren van Klassiek Chinees kan je helpen met het beter begrijpen van de Moderne taal, maar het is zeker niet noodzakelijk. Soms wordt er nog wel eens een klassieke structuur gebruikt in een academisch Chinees werk of in een formeel stuk.
Voorbeeld:
王甚異之 (wáng shèn yì zhī = koning/erg/vreemd/het)
De koning vindt het erg vreemd
De Chinese karakters uitgelegd
Tijd voor het echte werk! Voordat ik zelf begon met het leren van Chinese karakters snapte ik niks van hoe al die streepjes samen een woord kunnen vormen. Het feit dat er geen Chinese alfabet is maakt het ook niet makkelijker, maar er zit wel degelijk een systeem achter.
Wat zijn Chinese radicalen?
Chinese radicalen zijn kleine onderdelen van een Chinese karakter/teken. Deze Chinese radicalen geven de betekenis of de uitspraak van het karakter aan. Er zijn 6 verschillende soorten Chinese karakters. Het onderscheid in deze karakters kan je helpen met het beter herkennen en onthouden van de karakters.
De zes verschillende soorten Chinese karakters
- Karakter met radicaal en uitspraak element:
Een radicaal geeft de betekenis van het karakter aan en het uitspraak element is afgeleid van een ander karakter met dezelfde uitspraak. Zo kun je dus van die kleinere elementen in het karakter de Chinese uitspraak en de betekenis afleiden. Kijk maar eens naar dit karakter: 河.
Het radicaal:氵staat voor water (水) wat betekent dat het waarschijnlijk iets met water of vloeistof te maken heeft. Het tweede deel (可) wordt uitgesproken als kě. Die twee onderdelen samen vormen het karakter: 河 dat wordt uitgesproken als hé en ‘rivier’ betekent. Zo’n 75% van alle karakters is volgens bovenstaand systeem opgebouwd. - Karakters die direct zijn afgeleid van pictogrammen:
Bijvoorbeeld het karakter voor ‘veld’: 田 tián. Zie je de akkers erin terug?
- Karakters met een abstracte verwijzing:
Bijvoorbeeld het karakter voor ‘wortels’ en ‘basis’ 本. Dit karakter bestaat uit 一 en 木. 木 Betekent ‘boom’ en 一 verwijst naar de plek; dat deel onder de boom = ‘wortels’.
- Samengevoegde karakters:
Een karakter dat bestaat uit andere bestaande karakters. Neem bijvoorbeeld weer het karakter voor boom: 木. Twee van deze bomen samen in één karakter betekent (klein) bosje: 林, drie van deze bomen samen betekent (groot) bos 森. Of de karakters voor veld 田 en kracht 力 samen 男 betekent ‘man’.
- Wederzijds verklarende karakters:
Dit zijn karakters die aan een ander karakter verwant zijn. Vroeger waren dit verschillende manieren om één karakter te schrijven, maar zijn later van betekenis veranderd. Bijvoorbeeld: 考 (kǎo) en 老 (lǎo).
- Geleende uitspraak Karakters die direct zijn afgeleid van pictogrammen:
Karakters die een (deel van een) bestaan karakter lenen, omdat ze dezelfde uitspraak of een verwante betekenis hebben. Dit is ontstaan in gevallen waar er toendertijd nog geen karakter voor een bepaald woord bestond die wel al gesproken werd, of omdat het karakter per ongeluk foutief gebruikt werd en toen doorontwikkeld is naar de nieuwe betekenis.
Bijvoorbeeld: 自 (zì). Dit karakter betekende oorspronkelijk ‘neus’, maar omdat Chinezen vaak naar hun neus wijzen als ze naar zichzelf verwijzen werd dit karakter “geleend” in het woord voor ‘ikzelf 自己 (zìjǐ). Funfact: Later is er een nieuw karakter voor ‘neus’ ontwikkeld, namelijk: 鼻(bí).
De acht Chinese basisstrepen voor karakters
Er bestaan 8 basisstrepen waaruit een karakter is opgebouwd. Het karakter voor ‘eeuwigheid’ 永 (yǒng) wordt vaak gebruikt om de basis strepen uit te leggen omdat dit character alle 8 strepen bevat.
- Diǎn, (点) punt
- Héng, (橫) horizontale streep
- Shù, (竪) verticale streep
- Gōu, (鉤) haak
- Tí, (提) diagonaal van linksonder naar rechtsboven
- Wān, (弯) gebogen streep van rechtsboven naar linksonder
- Piě, (撇) diagonaal van rechtsboven naar linksonder
- Nà, (捺) diagonaal van linksboven naar rechtsonder
Kun je de 8 individuele strepen herkennen in het karakter 永?
De streepvolgorde van Chinese karakters
Ook is er een bepaalde volgorde waaraan je je moet houden bij het schrijven van karakters. Een karakter wordt altijd van boven naar beneden en van links naar rechts geschreven. De horizontale strepen gaan voor de verticale strepen. De verticale strepen die dwars door de horizontale strepen getrokken worden, gaan als laatste. Als het karakter een vierkant bevat, dan teken je eerst de zij- en bovenkant, vervolgens kun je de strepen binnen het vierkant zetten, waarna je als laatste het vierkant sluit.
Sanne Laoshi’s TIP:
Ik heb het altijd best lastig gevonden om karakters te onthouden, de truc voor mij was dus herhalen, herhalen en nog eens herhalen. Schaf eens een dik schrift aan met vakken in plaats van lijnen. Er past precies 1 karakter in 1 vakje.
Elke keer als ik een nieuw karakter leerde schreef ik dit karakter 3x op. Als ik dit karakter de volgende keer nog kon opschrijven zonder te checken, beschouwde ik ‘t als ‘geleerd’. Als ik moest spieken, dan schreef ik het karakter nog eens 3x op. En zo nog eens, en nog eens, en nog eens.
De verschillende stijlen om Chinees te schrijven
Net als in het Nederlands kan het Chinees in verschillende handschriften of lettertypen worden geschreven. Nou hebben ze in het Chinese karakterschrift niet zoiets als blokletters of hoofdletters, maar je zult merken dat je niet altijd een karakter zult herkennen zoals je die geleerd hebt.
Dit komt doordat Chinezen meestal in ‘snelschrift’ schrijven. Ze tillen dan uit gemak hun pen niet of nauwelijks van het papier, waardoor de losse streepjes één lange streep worden. Dit is lastig te lezen voor ons, maar het kan ook heel kunstig zijn. Kijk maar eens naar wat Kaligrafie. Gelukkig voor ons kunnen Chinese karakters ook getypt worden.
Hoe typ je in het Chinees?
Mensen vragen mij vaak hoe een Chinees toetsenbord er eigenlijk uitziet. Ze stellen zich dan een gigantisch apparaat voor met honderden kleine karakters erop. Vroeger in de tijd van de typemachine ging dit inderdaad zo. Kleine vierkantjes met karakters erop konden handmatig aan het toetsenbord gezet worden, zodat men zelf kon kiezen welke karakters er nodig waren voor de te schrijven tekst.
Gelukkig is het tegenwoordig veel makkelijker en gebruikt men het Pinyin systeem om te typen. Dit is een systeem om de uitspraak van Chinese karakters op te schrijven in Romeinse letters. Wil je meer weten over Pinyin? Kijk eens hier.
Als je in het Chinees wilt typen op je computer, telefoon of tablet moet je een Chinees toetsenbord installeren. Je typt dan uitspraak in, en vervolgens verschijnt er een balkje in beeld met de meest voorkomende karakters met die uitspraak. Je kiest dan het juiste karakter door het overeenkomende nummer in te toetsen, of door, als het juiste karakter op nummer 1 staat, op spatie te drukken. Dit klinkt misschien wat omslachtig, maar het werkt echt heel snel!
Sanne Laoshi’s TIP:
Hoe installeer je een Chinees toetsenbord?
Ga naar: instellingen –> toetsenbord –> invoerbron –> Chinees Pinyin PRC (vereenvoudigd)
Of je kunt natuurlijk ook een traditioneel toetsenbord installeren.
De kunst van Chinese kalligrafie
Wanneer heb jij voor het laatst iets met de hand geschreven? Iedereen typt tegenwoordig alleen nog maar. Ook in China schrijven jongeren nog maar zelden met de hand. Dit is wel een probleem, omdat Chinezen langzamerhand van veel karakters vergeten hoe ze geschreven moeten worden. Gelukkig wordt in China handschrift wel als heel belangrijk beschouwd en is het zelfs een kunstvorm.
Deze kunst wordt ook wel Chinese kalligrafie genoemd. Soms is kalligrafie heel abstract en is er nauwelijks een Chinees karakter in te herkennen, maar soms is het prima te lezen. Voor kalligrafie gebruikt men een kwast penseel die rechtop in de hand wordt vastgehouden. Het penseel strijkt soms licht en soms zwaar over het papier waardoor er een dikte verschil ontstaat in de strepen. De musea hangen er vol mee!
15 Chinese basiskarakters
Dit zijn 15 basis karakters waar je alvast thuis mee kunt oefenen. Denk goed aan de streepjes volgorde en zorg dat het karakter rechtop in een vierkant past.
- 我 wǒ = ik
- 你 nǐ = jij
- 他 /她 tā/tā = hij / zij
- 好 hǎo = goed
- 不 bù = niet, nee
- 一，二，三 yī, èr, sān = een, twee, drie
- 想 xiǎng = willen (ww)
- 吃 chī = eten (ww)
- 包子 bāozi = gestoomd broodje
- 是 shì = zijn (ww)
- 荷兰 hélán = Nederland
- 人 rén = mens
- 叫 jiào = heten (ww)
- 谢谢 xiè xiè = bedankt
- 再见 zàijiàn = tot ziens
Voorbeeld:
你好 níhǎo = hallo
我叫 wǒ jiào = ik heet
她不是荷兰人 tā bùshì hélán rén = zij is geen Nederlander
他是荷兰人 tā shì hélán rén = hij is een Nederlander
我想吃包子 wǒ xiǎng chī bāozi = ik wil een gestoomd broodje eten
Sanne Laoshi’s TIP:
Spreek het karakter hardop uit tijdens het schrijven. Zo kun je het woord veel sneller onthouden.
En hoe nu verder?
Het is erg belangrijk dat je de geleerde karakters blijft herhalen, anders ben je ze zo weer vergeten. Wil je meer karakters oefenen? Kijk dan eens in de volgende Blogs van Baozi TV en schrijf de karakters en zinnen over. Bekijk ook de Baozi TV video’s, want dan kun je zo stapje voor stapje steeds meer woorden lezen, schrijven en spreken!
